Konya'da 2000 öncesi binalar kesin denetlenmeli!
Türkiye’nin deprem risk haritasında en az riskli bölge olan Konya’da, son günlerde art arda meydana gelen depremler, binaların yapı güvenliğini akıllara getirdi. Konya Teknik Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölüm Başkanı Prof. Dr. Mehmet Kamanlı, Konya’da özellikle 2000 yılı öncesi inşa edilen yapıların kesinlikle denetlenmesi gerektiğini vurguladı.
Kahramanmaraş merkezli depremlerin ardından Türkiye’deki yapıların ne kadar güvenli olduğu tartışılırken, deprem risk haritasında en az riskli Konya’da da meydana gelen depremler yapıların güvenliğini akıllara getirdi. Konya’da TÜİK’in açıkladığı rakamlara göre Konya’da toplamda 664 bin 773 konut binası bulunuyor. Bu binalardan 115 bin 50 adeti 1980 öncesi inşa edildi. 1980 öncesi yapılan binaların oranı ise yüzde 17,3 olarak hesaplandı. 1981-2000 yılları arasında yapılan bina sayısı ise 202 bin 520 oldu.
PROF. DR. KAMANLI UYARDI: 2000 ÖNCESİ YAPILAR KESİNLİKLE KONTROL EDİLMELİ
Türkiye’deki ve özellikle Konya’daki binaların denetimi konusunda uyarılarda bulunan Konya Teknik Üniversitesi (KTÜN) İnşaat Mühendisliği Bölüm Başkanı Prof. Dr. Mehmet Kamanlı, bina performans analizlerinin biran önce yapılması gerektiğinin altını çizdi. 2000 öncesi yapıların kesinlikle denetlenmesi gerektiğini belirten Prof. Dr. Kamanlı, “2000 öncesi yapılar istenilen düzenlenen değil. Dolayısıyla bütün bu yapıların biran önce incelenmesi gerekiyor. Özellikle 2007’den sonra yapılan yapılarla ilgili bir sorun olduğunu düşünmüyoruz. Deprem bölgesindeki yıkılın binaların tamamına yakını eski binalardı. Cumhurbaşkanımızın da dediği gibi yıkılan yeni binalarla ilgili yüzde 3 yıkılma oldu. Buruda da yapı denetimle veya inşaatla ilgili hatalar oldu. Yıkılan binalarla yeni binalar çok az oranda bulunuyordu. Bunun yanında Kahramanmaraş merkezli depremlerin yıkıcı etkisi çok yüksekti. Buna rağmen yeni binalardan çok azı yıkıldı. Buna rağmen birçok yeni bina zemin bazlı hasar oluştu. Yeni binalardaki yaşayanların birçoğu depremden kurtuldu. Türkiye’nin iyi bir deprem yönetmeliği var. Bu yönetmeliğe harfiyen uyulduğu zaman böyle büyük felaketleri en az hasarla atlatabiliriz. Konya’da da binaların bu yönetmeliğe göre denetimi gerekiyor. Özellikle Nalçacı, Bosna Hersek, ve merkezdeki birçok binalar eski olarak duruyor” dedi.
KONYA’DA YAPILAR DENETLENİYOR
Deprem bölgesinde yıkılan binaların yüzde 98’inin eski binalardan oluşması Konya’daki eski binaların da bu durumda olduğunu düşünülüyor. Konya Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğü yetkilileri, yeni yapılan binalar yapı denetim yönetmeliğine yapıldığını ve denetimlerinin de yapıldığını belirtti. Bunların hepsinin depreme dayanaklı olup olmadığı için performans analizi yapılması gerektiğini söyleyen yetkililer, risk tespiti yapan bakanlık lisanslı firmaların bu işlemleri yaptığını söylediler. Ayrıca, bu firmaların istenilen performans analizlerini yaptığını bilgisi verildi. 2011’den sonra yapı denetim yönetmeliği sonrası yapılan binalarda da gerekli denetimlerin yapıldığı belirtildi.
99 depreminden sonra da yapılan binaların depreme dayanıklı olduğu uzmanlar tarafından dile getirilmişti.
KONYA’DAKİ BİNALARIN YÜZDE 48’İ 2000 YILI SONRASI YAPILMIŞ
TÜİK Bina ve Konut Nitelikleri Araştırması, 2021 sayılarına göre Konya’da 664 bin 773 bina bulunuyor. Bu binalardan 115 bin 50’si 1980 ve öncesi yapılırken, 202 bin 520 bina ise 1981-2000 yılları arasında yapıldı. Konya’daki 347 bin 203 bina ise 2001 sonrası yapıldı. Konya’daki bu yıllar arasında yapılan binaların sayısal oranı ise yüzde 30,5 olarak hesaplandı. TÜİK verilerine göre Türkiye’deki tüm binaların yüzde 47,4’ü 2001 sonrası inşa edildi. Konya bu sıralamada yüzde 52,2 ile Türkiye ortalamasının üzerinde yer aldı. Konya, Türkiye sıralamasında 26’ıncı oldu. Türkiye’de 1981-2000 yılları arasında inşa edilen bina oranı 30,9 oldu. Konya’da ise yüzde 30,5 oranla bu alanda da Türkiye ortalamasının üzerinde oldu. Konya, Türkiye sıralamasında 31’inci oldu. Türkiye’de 1980 öncesi yapılan konut bina oranı 12,6 oldu. Konya’da ise yüzde 17,3 ile Türkiye sıralamasında 27’inci olarak hesaplandı.
•SERVET R. ÇOLAK / YENİ HABER GAZETESİ