Hayvanların bilişsel becerileri nelerdir? Bu soruyu sorunca herhalde bir çok kişi zeki olan hayvanları düşünüyor. Örneğin, köpek, kuş, maymun gibi. Ancak bilmediğiniz bir çok hayvanın neler yapabildiğini gördüğünüzde çok şaşıracaksınız.
Matematikçi, üçkağıtçı lemur. Yapılan bir testte, dokunmatik ekran üzerinde keçeli kalem ile sayısal denklemleri yapabiliyor. Bu aynı zamanda bir insan olarak sayı saymayı nasıl öğrendiğimiz ile ilgili bize bilgi sağlıyor. Lemurlar iletişimlerini de koku yoluyla sağlıyorlar.
Kendi uğraş alanlarının dışında, diğer tüm işlerin nasıl yapılacağını öğrenme açısından olağanüstü beceriye sahiptirler. Yavrularına en fazla zaman ayıran maymun cinsi marmosetlerdir. Marmoset erkekleri de yavruların bakımında eşine büyük ölçüde destek olur. Bebeklerin temizliğinde, beslenmesinde, taşınmasında marmoset babaları her zaman annenin yanındadır.
Bonobo maymunları, eğitildiğinde 500 kadar söz dağarcığı olabiliyor. İşaret ettiği birtakım simgeler aracılığı ile iletişim kurabiliyor. Aynı zamanda cümle de kurabiliyor. Ona bir sakız verdiğinizde, sakızın ambalajını çıkartıyor ve size geri veriyor.
Düzenbaz kargalar. Sürekli başka kuşların yemlerini çalıyorlar. Bir de sürekli yiyecek depolamaları dikkat çekiyor. Geleceği garanti almak için farklı yerlere depolayan çalı kargalar; eğer bunu yaparken başka bir kuş tarafından görülürlerse, hemen yerini değiştiriyorlar. Bul karayı al parayı oynuyormuş gibi yiyeceklerini bir yere saklarken, aslında diğer yere saklar. Ayrıca, çalı kargalarının, ölen bir üyelerinin etrafında toplanıp bir gün boyunca yem aramaya çıkmadıkları da gözlenmiş.
Köpeklerle ilgili söylenmiş çok sıfat var. Dost, koruyucu, oyuncu, bakıcı... Onlar her şeydirler. Ancak zeka sıralaması olarak ilk 5 sıralamasına Border Collie, Kaniş, Alman Çoban Köpeği, Golden Retriever, Doberman cinsi köpekler girmiş.
Kimi zaman araba tamirinde, kimi zaman hırsızlık yaparken yakalayabilirsiniz onu! Müthiş pratik zekaları sayesinde her girdiği ortama ayak uydurabilirler. Ganimete aşırı düşkündürler. Size küçük bir tavsiye: Ortalıkta bir şeyler bırakmayın çünkü ne paspas, ne çanta ne de terlik affederler.
Hayvanların ayna karşısında kendilerini tanımaları için yüksek bir zekaya sahip olması gerekiyor. Ancak bu zekaya sahip sadece birkaç tür var. İşte onlardan biri: Fil.
Anne gri balinalar yavrularını su yüzeyine çıkartıp dünyayı tanımalarını, çevreyi, onlara öğretmeye çalışıyorlar. Karşılaştıkları insanların görebilmesi için yavrularının suyun yüzeyine çıkmalarını sağlıyorlar. Çünkü insanlarla iletişime geçmeyi seviyorlar. Sadece insanlarda, bazı insansı büyük maymunlarda bulunan empati ve sevgi gibi duyguları hissetmemizi sağlayan “iğsi” adında bir hücre gri balinalarda da bulunuyor.
En az 30 üyeli gruplar halinde yaşayan çöl fareleri, bulundukları çevreyi ve kendilerini devamlı kalkındırıyorlar. Genç farelere yemek bulma ve doğa şartlarında zararlı olan yiyecekleri öğretme konusunda ders veriyorlar.
Karga, pis karga, kinci karga… Bunlar insanların onlara taktığı lakaplardan bir kaçı. Taşıdığı bu özelliklerin yanında çok iyi bulmaca çözerler. Bildiğimiz kare, sarmaşık bulmacalar değil; hayatta kalmak için karşılaştığı tüm karmaşık durumları çözme konusunda ustalaşmış bir cinstir. Ayrıca hafızası neredeyse bir insanın hafızasına yakındır.
Karınca yuvaları inşaat tekniği olarak örnektirler. Yuvanın girişine bağlı ve buradaki suyu alıp başka tarafa verebilen birçok tünel daha inşa ederler. Bazıları ise yuvalarının üstünü öyle sağlam kapatırlar ki sel sularının bir evin çatısının üstünden aşması gibi geçip giderler. Yine de bir aksilik olur yuva su ile dolarsa karıncalar çöp ve yaprak parçalarına veya yukarıda belirtildiği gibi birbirlerine tutunup yüzebilirler. Çok şiddetli yağmurdan sonra oluşan çamur, tünellerini kapattığı zaman ise yuvalarını yeniden inşa etmek zorunda kalırlar. Karıncaların zekaları ile inşaat alanında rakip tanımadıkları ortadadır.