Çiftçiler suya çözüm istiyor

Türkiye’de meydana gelen depremlerin ardından Konya’da oluşan obruklardaki tehlike de her geçen gün artıyor. Geçtiğimiz yıl bine yakın obruğun oluştuğu Konya Ovasında vatandaşlar artık evlerine girmekten korkmaya başladı.

Geçtiğimiz gün TBMM Çevre Komisyonunda, tali komisyon olarak ele alınan Orman Kanunu ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi ele alındı. Tarım ve Orman Bakan Yardımcısı Ebubekir Gizligider ise kanun teklifinde Konya’da oluşan obrukların önüne geçilmesi için konuşma yaptı. Tarımla ilgili en önemli maddelerden birinin ürün ve üretimin planlanmasını öngören madde olduğunu işaret eden Gizligider, "Yıllardır konuşulur kim, nereye, ne kadar ekecek? Bunun kararını kim verecek? Biz artık bu soruların net bir şekilde cevaplanmasını istiyoruz. Devletin bütün bilgileriyle bütün mevzuatıyla buna hakim olmasını istiyoruz. En basit şekilde anlatacak olursak, Konya Ovası'nda bu yıl bine yakın obruk oluştu. Şimdi bu obruklar neden oluştu? Malumdur ki suyun olmadığı bölgede su isteyen bir üretimin yoğunlaşması... Biz burada öncelikle suyu kendimize esas alacağız” dedi. Gizligider’in konuşmalarının ardından özellikle Karapınar’da sık sık meydana gelen obrukları gündeme getirdi. Konya Teknik Üniversitesi Jeoloji Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Yaşar Eren, Konya’da meydana gelen obrukların yer altı suyu azalmasından kaynaklandığını söyleyerek bu alanda düzenleme gelmesi gerektiğini vurguladı.

BAŞKAN ÜNER: SUYU EN TASARRUFLU KULLANAN BÖLGEYİZ

Konya’da en çok obruk oluşumlarının olduğu Karapınar’da çiftçiler çok su getirmeyen bitkilerin ekilmesi için gerekli desteklerin verilmesinden yana olduklarını belirttiler. Tarımsal üretim noktasında Karapınar çiftçisinin çok iyi başarısı olduğunu vurgulaya Karapınar Ziraat Odası Başkanı Durmuş Üner, “Karapınarlı çiftçinin tarımsal üretimde o üründen maksimum derecede verim elde edilecek kapasitemiz var. Bu ürünler sulanırken de en modern ve ekonomik şekilde sulamayı yapmaya çalışıyoruz. Suyun her zerresinin değerli olduğunu bilen bir çiftçimiz var. Türkiye genelinde vahşi sulama oranı geçmişte yüksekken Karapınar’da yok denecek kadar azdı. Şu anda Karapınar’da vahşi sulama oranı sıfır oldu. Yapmış olduğumuz sistemleri en modern şekilde yapıyoruz. Bu bölgede suyu en ekonomik kullanan yer Karapınar oldu. Aynı zamanda burası zaten obruk bölgesidir. Tarımsal sulamanın olmadığı tarih dönemlerinde bile buralarda obruk her zaman oldu. Son yıllarda sulamaların fazla olduğundan dolayı Konya genelinde obruk oluşum sayısında artış oluyor. Bu sorun sadece Karapınar’a mal edilmemeli. Obruk oluşumunda tek sebep suyun kullanımı değil. Toprağın yapısı, kuraklık gibi durumlar da obruk oluşumunda çok etkili oluyor” dedi.

“KURAKLIKTAN ETKİLENMEMEK İÇİN KONYA OVASI SU PROJELERİ TAMAMEN HAYATA GEÇİRİLMELİ”

Konya Ovasında çok ciddi oranda kuraklık olduğunu hatırlatan Başkan Üner, “Bu sene diğer yıllara göre yüzde 50 oranında az yağış alındı. Bu kuraklık oranı çok yüksek. Nisan ortalarında yağışların olacağı söyleniyor. Kuraklıktan dolayı da Konya Ovası bölgesinde ürün desteklemeler havza bazlı olmalı ve az su tüketen ürünlere teşvik ve destek verilmesi gerekiyor. Çiftçinin amacı para kazanarak geçimini sağlamaktır. Su ve kuraklık yüzünden pancar ekimi yapmayan çiftçi, pancardan kazanacağı parayı desteleme alan az su gerektiren üründen alması gerekiyor. Bunun için pancar ekmesi istenmeyen çiftçiye aynı parayı kazanacak şekilde ürün desteği verilmesi gerekiyor. Bunun yanında sadece Karapınar için değil, tüm Türkiye için durum bu şekilde. Özellikle Konya Ovası büyük kuraklık yaşıyor. Su zaten yok ve çiftçinin üretime devam etmesi su gerektirmeyen ürün ekmesi gerekiyor. Bu ürünü ektiği zaman geçineceği kadar para kazanamayacağı da zaten belli bir durum. Bunun için kuraklık yaşayan bölgelerdeki çiftçilerin bu destekleme ve teşviklerle korunması gerekiyor. Tüm bu sorunları her uygun olduğumuz platformlarda bu durumları dile getiriyoruz. İnşallah bu şekilde düzenlemelerin yapılmasını bekliyoruz. Yine Hotamış Depolaması projesi halen hayata geçirilemedi. Bu projenin acil şekilde hayatı geçirilmeli ve olası kuraklıklardan en az şekilde etkilenmeliyiz. DSİ tarafından da kapalı sulama sistemi gibi son teknolojik alanlarda projeler de var. Konya Ovasının kuraklıktan etkilenmemesi ve ürün miktarımızın azalmaması için bu projelerin bir an önce hayata geçirilmesi gerekiyor” dedi.

PROF. DR. EREN: SULARIN AZALMASI OBRUK OLUŞUMUNU HIZLANDIRIYOR

Konya Teknik Üniversitesi (KTÜN) Jeoloji Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Yaşar Eren, Ocak ayında yaptığı bir açıklamada, iklim değişikliği ve kuraklığa bağlı yoğun yer altı su kullanımının, su seviyesinin hızla düşmesine neden olduğunu söylemişti. Yer altı su seviyesindeki çekilmenin gevşek ve dik kayaçlarda sıkışma oluşturduğunu anlatan Eren, buna bağlı nedenlerle topografyanın düzensiz olduğu yüzeyde deformasyonunun meydana geldiğini dile getirmişti. Eren, yüzeydeki deformasyonların yarıklar ve faylanma şeklinde ifade edildiğini, Orta ve Batı Anadolu havzalarının tamamında bunun gözlendiğini belirterek, şöyle konuşmuştu, “Aydın'da geçtiğimiz günlerde yüzey faylanması haberleri düştü. Bugün de Altınekin Dedeler Mahallesi'nde yüzey yarıklarını görüyoruz. Yer altı su seviyesinin düşmesi zeminde diferansiyel sıkışma yüzey faylanması şeklinde deformasyonlar oluşturuyor. Buradaki henüz başlangıcı ancak gittikçe artıyor. Konya kapalı havzasının tamamında bunu görüyoruz. Buradaki, Altınekin havzasında ilk. Yüzey yarıkları, Konya kapalı havzasında; Tuzlukçu, Emirgazi, Karapınar, Çumra, Akşehir, Altınekin ile Aksaray Sultanhanı ve Afyonkarahisar Bolvadin'de görülüyor. Yüzey faylanmaları geçtiği yerlerde hatta il merkezindeki bazı yapılara zarar vermeye başladı. Kilometrelerce uzunlukta, genişliği 2-3 metre, derinliği de 8 metreye ulaşan yarık ve faylanmalar oluşuyor. Bölge için bunlar bir tehdit oluşturuyor. Konya'nın çeşitli kesimlerinde yıllardır takip ettiğim yarıklar, hem yatay hem de düşey olarak devam ediyor. Yer altı su seviyesindeki azalma kayaçlarda sıkışma meydana getiriyor. Bu birdenbire olan ve hemen sona erecek olay değil. Yer altı su seviyesini dengede tutsanız bile onlarca yıl devam edebiliyor. Sıkışabilir killi kayaçların kalınlığı fazlaysa yüzey deformasyonu artarak devam edecektir." Eren, yer altı su seviyesindeki azalmanın obruk oluşumlarını hızlandığını sözlerine eklemişti.

•SERVET R. ÇOLAK / YENİ HABER GAZETESİ