Bir kitap bir inceleme: Bir Yazarın Notları

“Yazmak”ı emekle, eylemle, insanla, sükûtla ve “yaşamak”la özdeşleştirmiş bir edebiyat adamı olarak Pakdil, insanın süren ve hiç bitmeyecek olan sorgusunu anlatıyor bir bakıma. Tıpkı, onun edebiyat dünyasını tanımamızda çok önemli bir kılavuz olan Bir Yazarın Notları serisindeki üst başlıkta yazdığı gibi, Pakdil’e ve yapıtlarına ‘insanın süren sorgusu’ olarak bakabiliriz. Ahmet Edip Başaran kitap hakkında şunu söyler; “Bu bağlamda, koyu bir ‘hiç’liğin içinde ‘yaşamak’ için savaş veren insanlar olarak Pakdil’e, Pakdil’in metinlerine ve insanın 'süren o sorgusuna -özellikle şimdi- çok ihtiyacımız olduğunu düşünüyorum.”

“YAZMAK: UZUN YÜRÜYÜŞE BAŞLAMAKTIR”

Kitaba şeklen baktığınızda, yazarın gazete ve dergi yazılarından derlenmiş ancak her bir yazı kendi başına okunmaya değer birer edebiyat ürünü. Her yazının başlangıcında, bilinç-akışı yazım tekniği ile yazılmış paragraflar, kitabı özgün yapan birinci husus. Bu bölümlerde yazarı adeta kendi kendine konuşurken dinliyorsunuz. Şimdiye kadar bu tekniği başka yazarların kitaplarında da gördüm ama bu kitaptaki kullanım en çok hoşuma gideni oldu. Fazla uzun olmayan cümleler, yerinde kullanılan noktalama işaretleri ve duru bir dil bunun nedeni olsa gerek. Gerek bu giriş bölümlerinde, gerekse metin bölümünde yer alan can alıcı sorular kendi kendini cevaplıyor adeta. Yazarın emek, halk, toplum, okumak, yazarlık misyonu, edebiyat ve sanat ile ilgili sorgulamaları, değerlendirmeleri serpiştirilmiş birbirini takip eden yazılarda. Üslup ve akıcılık açısından çok beğensem de, neredeyse sözlük kullanmayı gerektiren bazı kelimeler için dipnot açıklaması ya da metin içinde açıklama verilseydi editoryal açıdan daha iyi olurdu sanki. Kitaptan bir alıntı ile kapatmam gerekirse yazar yazmayı şöyle tanımlıyor. “Yazmak: Uzun yürüyüşe başlamaktır. İlkin değilse de sonra sonra anlıyorsunuz bir koşuda olduğunuzu; yarıştığınızı her şeyden önce kendi kendinizle.”

“ÖZGÜRLÜKÇÜ, EMEKTEN YANA OLAN DİNDEN YANAYIM”

1934 Maraş doğumlu. İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesini bitirdi. İlk çalışmalarını, şiir ve deneme türlerinde Maraş'ta, Demokrasiye Hizmet gazetesinde yayımladı. Lisedeyken Hamle adında bir dergi çıkardı. İstanbul'da bir haftalık dergide sanat sayfaları düzenledi. Edebiyat dergisini (Şubat 1969) ve Edebiyat Dergisi Yayınları'nı (1972) kurdu. Nuri Pakdil'in ve Edebiyat Dergisi Yayınları'nın ilk kitabı Batı Notları'dır. Edebiyat Dergisi, kimi aralıklarla uzun yıllar sürdürdüğü yayınına, Aralık 1984'te ara verdi. Edebiyat Dergisi Yayınları, 1972-1984 yılları arasında, 18'i Nuri Pakdil imzasını taşıyan, 45 kitap yayımladı. Nuri Pakdil, 28 Şubat 1997 tarihinde Edebiyat Dergisi Yayınları'ndan yeniden kitap yayımlamaya başladı. Kültür ve Turizm Bakanlığı Kültür ve Sanat Büyük Ödülü'ne layık görüldü. Kasım 2014'te Necip Fazıl Saygı Ödülü'nün ilkini aldı. Aynı yıl yaptığı bir açıklamada "muhafazakar değilim devrimciyim" ifadesini kullanarak sağcı veya solcu olmadığını belirtip "İslamcı" olduğunu niteledi. "Özgürlükçü, emekten yana olan dinden yanayım." şeklinde ifadeleri de mevcuttur. Pakdil, marksizme ve komünizme yakınlık hissetmediğini fakat ilgiyle izlediğini de açıkladı.Yazarlığı boyunca 16 müstear isim kullanan Nuri Pakdil'in en çok tercih ettiği ise "Ebubekir Sonumut" olmuştur.85 yaşında üst solunum yolları enfeksiyonu nedeni ile tedavi gördüğü Ankara Şehir Hastanesi'nde vefat etti.